گروه بیهوشی تخصصی

معرفی ساکشن

ساکشن در لغت به معنی مکش است ووظیفه اصلی آن جلوگیری از تجمع خون خلط وسایر مایعات در اطراف موضع مورد درمان می باشد .

ساکشن یکی از حیاتی ترین تجهیزات اتاق عمل می باشد درهنگام پاک کردن راه هوایی بیمار ویا در خونریزی ها جهت دادن دید کافی جهت کنترل خونریزی بسیار حیاتی می باشددرهنگام پاک کردن راه هوایی بیمار ویا در خونریزی بسیار حیاتی می باشد ساکشن یکی از آلوده ترین دستگاهها می باشد در اکثر بخش های بیمارستان مانند اتاق های عمل زایمان مراقبت های ویژه اتاق بهبودی آزمایشگاه وسایر بخش ها مورد استفاده قرار می گیرد .

انواع ساکشن

دستگاه مکش یا همان ساکشن بر 2نوع است :

متحرک(PORTABLE )ومرکزی(CENTERAL)تصاویرباید در اتاق عمل 2دستگاه ساکشن موجود باشد یکی برای استفاده گروه بیهوشی ودیگری برای استفاده گروه جراحی.

کلیت عملکرد دستگاه واجزای آن:

بطورکلی ساختمان و روش کار همه ساکشن ها همانند یکدیگر است فقط از لحاظ سیستم بکار رفته در پمپ وکیوم با یکدیگر تفاوت دارند.

اجزاءیک ساکشن پرتابل عبارتند از :

1.موتور

2.پمپ وکیوم

3.گیج وکیوم (نمایشگر میزان وکیوم )

4.لوله های رابط

5.پیچ تنظیم ساکشن

6.شیشه ساکشن

موتور:وظیفه موتور به حرکت درآوردن پمپ وکیومی است که به آن متصل است بسته به نوع پمپ استفاده شده از موتورهای با قدرت متفاوت برای به حرکت درآوردن آن ها استفاده میشود که نوع روغنی آن ،قدرت موتور بالایی دارد.

پمپ وکیوم :این قسمت مهمترین قسمت ساکشن است که اساس کار آن،ایجاد خلاءدر داخل خود پمپ ودارای سه مدل است:

الف)پیستونی: با حرکت پیستون وشیر های ورودی و خروجی یک طرفه ایجاد خلاء میشود.

ب)دیافراگمی: در ساکشن های پرتابل بیشتر از این پمپ استفاده میشودوبا بالاوپایین رفتن دیافراگم وشیرهای ورودی وخروجییک طرفه ایجاد خلاءمیشود.

ج)روغنی:درحین کار روغن آن داغ شده وغبار آن درفضا پخش میشود و ایجاد الودگی میکند امروزه کمتر استفاده میشود

3- گیج وکیوم (درجه فشار): برای نشان دادن خلا است و درجه بندی ان بر اساس دو واحد اندازه گیری فشارbar-mmhg))

درنوع سنترال معمولآحداکثرفشارmmhg520میباشد.(درجه بندی روی گیج همه انواع ساکشن تا1000میلی متر جیوه است اما حداکثرفشارمنفی که میتواند ایجاد کند در پشت دستگاه درج گردیده است.

4.لوله های رابط:به دو دهانه اصلی پمپ یکی برای مکش و(خلا)ودیگری برای دهش (هوا)تعبیه گردیده شده متصل است که به چند شاخه فرعی تقسیم می شود.برای مثال یک شاخه به گیج وکیوم برای نشان دادن خلا ودیگری به فیلتر هوا وتز آنجا شیشه خارجی ساکشن وآن دیگری برای بیرون فرستادن هوای فشرده واضافی پمپ است

5.پیچ تنظیم ساکشن: بر روی بدنه ساکشن تعبیه میشود وبرای تنظیم مقدار خلا ایجاد شده بکار می رودزیرا در بعضی از مواقع لازم است که عمل ساکشن در خلا بالا یا خلا پایین انجام گیرد.برای راه هوایی کودکان ونوزادان  فشار منفی از 0.03bar(بنا به گفته متخصصان)نباید بیشتر باشد.

6.شیشه ساکشن :دارای ظرفیت های متفاوتی (معمولا1تا3لیتر است ودرب آن دارای 2دهانه است که یکی  برای اتصال به شلنگ ساکشن است.همچنین دارای یک توپک(شناور)کنترلی است که بالا آمدن مقدارمایع درون شیشه مانع ورود آن به لوله های رابط ودر نتیجه پمپ میگردد.

ساکشن پرتابل دارای .دارای 2شیشه ساکشن میباشد درصورتیکه یکی از شیشه ها پرشود با استفاده از کلید مایعات به مخزن دیگر هدایت میشود .

ساکشن ها دارای فیلتر انتی باکتریال هستند،علت استفاده از این فیلترها این است که لوله های رابط هوای آلوده را میگیرند وباید این هوا را در خارج پخش کنند چون این هوا آلوده وممکن است دارای ویروس باشد به همین دلیل از این فیلتر ها استفاده میشود در ساکشن های مرکزی اتاق عمل این فیلتر ها وجود ندارد چون هوا در محیط اتاق عمل پخش نمیشود.

 

 دستگاه بیهوشی 

پذیرش بیماران و نحوه ترخیص از ریکاوری:

پذیرش بیمار به  واحد ریکاوری : به هنگام ورود به PACU متخصص بیهوشی و تکنسین بیهوشی ، پرستار PACU را با جزئیات مرتبط به شرح حال بیمار، شرایط طبی، بیهوشی و جراحی وی آشنا می کند.

 دقت ویژه بر مونیتورینگ اکسیژناسیون (پالس اکسیمتری) تهویه (تعداد تنفس، باز بودن راه هوایی ، کاپنوگرافی) و گردش خون بیمار (فشار خون سیستمیک، ضربان قلب،الکتروکاردیوگرام (ECG)) اعمال می شود.

اکثر بیماران اکسیژن مکمل را در طی انتقال از اتاق عمل به PACU و طی ریکاوری اولیه در PACU دریافت می کنند. علائم حیاتی در صورت نیاز مکرر و حداقل هر 15 دقیقه در PACU ثبت می شود علائم حیاتی و سایر اطلاعات مرتبط به صورت مستند ثبت می شود که بخشی از گزارش وضعیت طبی بیمار را شامل می شود.

اطلاعاتی که اغلب هنگام پذیرش در واحد مراقبت پس از بیهوشی به پرستار داده می شود

1.سن ، جنس و نام بیمار

2.سایر داروهای حین عمل (  آنتاگونیست ها ، آنتی بیوتیک ها ، دیورتیک ها، وازوپرسورها، ضد دیس ریتمی های قلبی)

3.علائم حیاتی پیش از عمل

4.بیماری های طبی همراه

5.دارو درمانی قبل از عمل

6.آلرژی

7.خونریزی تخمینی حین عمل و برون ده ادراری اندازه گیری شده

8.مایع حین عمل و جایگزینی خون

9.عوارض بیهوشی و جراحی (در صورت بروز)

10.داروها یا اقدامات خاص که در واحد مراقبت بعد از بیهوشی لازم خواهد بود ( اداره ی درد ، گاز خونی شریانی، رادیوگراف ها)

11.روش جراحی و نوع بیهوشی (داروهای مصرفی)

استانداردهای ریکاوری: 

آشنائی با استاندارد و لزوم برقراری آن : معمولا استاندارد ها با این هدف تدوین می گردند که سطحی از کیفیت را برای انجام کاری مشخص کنند و در ادامه هر چه استاندارد به سمت کیفیت بالاتر گام بر میدارد کمک می کند تا سیستم ها با کیفیت بالاتری به ارائه خدمات بپردازند . در سیستم های بهداشتی درمانی نیز از سال ها پیش استاندارد های متعددی تعریف شده است . بعضی از این استانداردها توسط حکومت ها تعریف شده اند و با هدف حفظ منافع مردم است و خصوصا در سیستم های درمانی و بهداشتی خصوصی بکار می رود . اما خیلی از این استاندارد ها توسط شاغلین همان حرفه ها و یا انجمن های غیر دولتی مربوط به آن حرفه ایجاد شده اند تا اعتماد مردم به آن حرفه را جلب کنند و مانع از سواستفاده یا ارائه خدمات با کیفیت پایین گردند . دو استانداردی که در این بحث ارائه می گردد هر دو توسط انجمن های صنفی و حرفه ای مربوط به بیهوشی تدوین شده است و با هدف ارائه خدمات مناسب و جلوگیری از مرگ و میر های مربوط به بخش مراقبت ویژه بعد از عمل تدوین شده است .

در بحث بهبود کیفیت هرکدام از قسمت ها و افراد نیاز هائی دارند که اهم آنها به صورت زیر است :

 جراح می خواهد که متخصص بیهوشی سر وقت بیمار را بیهوش کند و بین بیماران فاصله زمانی کمی باشد.

 بیمارستان می خواهد که متخصص بیهوشی و پرسنل از مراقبت های غیر ضروری و هزینه های اضافه بکاهد.

 بیماران می خواهند که ریکاوری آرام ، بدون درد و بدون تهوع و استفراغ داشته باشند .

 پرسنل می خواهند که محیط شاداب ، کم استرس و ایمنی داشته باشند .

استاندارد های انجمن بیهوشی آمریکا برای بخش PACU   (5  استاندارد ) :

 در ابتدا ذکر چند نکته لازم است :

این استاندارد ها توسط انجمن متخصصین بیهوشی آمریکا برای ارائه کیفیت بهتر مراقبت داده شده است اما  outcome خاصی را برای بیمار تضمین نمی کند .

بدلیل تکامل در تکنولوژی و مهارت های پزشکی این استاندارد ها لازم است که مداوما مورد ارزیابی و بازنگری قرار گیرند .

متخصصین و پرسنل شاغل در این بخش ها به تجربه خود ممکن است استاندارد های بیشتری را لازم بدانند.

استاندارد1: همه بیماران تحت بیهوشی عمومی ، رژیونال و تحت مونیتورینگ باید مراقبت های مناسب بعد از بیهوشی را دریافت کنند .

 باید PACU یا محل مشابهی باشد که همه بیماران فوق در آن وارد شوند. مگر اینکه متخصص بیهوشی برای بیمار دستور خاصی داشته باشد .

 بخش بیهوشی باید جنبه های پزشکی مراقبت در ریکاوری را بازنگری و انجام آنها را تایید کند . طراحی ، تجهیزات و تعداد پرسنل ریکاوری باید با نیاز ها مطابقت داشته باشد .

استاندارد2: وقتی بیماری وارد ریکاوری می شود باید همراه او فردی از تیم بیهوشی که اطلاعات کاملی از بیمار دارد باشد .

 در حین انتقال بیمار به ریکاوری وی باید پیوسته تحت پایش باشد و اقدامات مناسب بتواند در طول انتقال برای او انجام شود .

استاندارد3: در زمان رسیدن به ریکاوری بیمار باید مجددا ارزیابی شده و گزارش شفاهی توسط فرد بیهوشی دهنده به پرستار ریکاوری در خصوص وی داده شود .

 این فرد باید بیمار را تحویل دهد یعنی وضعیت بیمار تایید شود و تا وقتی که پرستار مسئولیت مراقبت از بیمار را نپذیرفته در ریکاوری بماند .

 استاندارد4: در ریکاوری وضعیت بیمار باید مداوما مورد ارزیابی قرار گیرد بخصوص این ارزیابی باید از جهت اکسیژناسیون ، تهویه ، گردش خون و دما باشد .

وضعیت اکسیژناسیون  حتما باید به صورت کمی ( مانند پالس اکسیمتر ) ارزیابی شود . بجز بیمارانی که برای زایمان تحت بیهوشی رژیونال قرار گرفته اند وضعیت بیمار در طول اقامت در ریکاوری باید دقیقا ثبت شود . برای این کار بهتر است از سیستم های امتیاز دهی استفاده شود .متخصص بیهوشی باید بر مراقبت در ریکاوری نظارت داشته باشد و احساس مسئولیت کند .

 باید همواره پزشکی  قادر به اداره عوارض و انجام احیا ، در دسترس باشد .

استاندارد 5 : یک پزشک باید مسئول ترخیص بیماران از ریکاوری باشد .

ویژگی های مورد استفاده برای ترخیص را باید بخش بیهوشی تایید کند .

 کرایتریای ترخیص بسته به اینکه بیمار به بخش ،  ICU ، و یا منزل می رود متفاوت است .

 

اگر پزشک مسئول ترخیص حضور ندارد ، پرستار بررسی می کند که آیا بیمار شرایط ترخیص را دارد یا نه؟ و این اقدام تحت نظارت پزشک صورت می پذیرد .

استاندارد های انجمن پرستاران ریکاوری برای بخش  PACU ( 11 استاندارد ) :

این استاندارد ها توسط انجمن صنفی پرستاران ریکاوری آمریکا تدوین شده است و مورد تایید قرار گرفته است

 

 اگر پزشک مسئول ترخیص حضور ندارد ، پرستار بررسی می کند که آیا بیمار شرایط ترخیص را دارد یا نه؟ و این اقدام تحت نظارت پزشک صورت می پذیرد .

استاندارد های انجمن پرستاران ریکاوری برای بخش  PACU ( 11 استاندارد ) :

این استاندارد ها توسط انجمن صنفی پرستاران ریکاوری آمریکا تدوین شده است و مورد تایید قرار گرفته است .

استاندارد 1 : همواره باید ملاحظات اخلاقی و حقوق بیماران رعایت شود . عملکرد پرستاران PACU  باید منطبق با اصول اخلاقی و فلسفی مناسب باشد بطوریکه شخصیت ، حقوق ، احترام و سلامت بیماران تضمین گردد .

استاندارد 2 : محیط ریکاوری باید جائی ایمن ، راحت و درمانی برای پرسنل ، بیماران و بازدید کنندگان باشد .

استاندارد 3 : مدیریت پرسنلی باید به گونه ای باشد که تعداد کافی از پرستاران ماهر برای هر فاز از بیهوشی وجود داشته باشد تا بتوانند نیاز های بیماران و خانواده هایشان را بر آورده سازند.

استاندارد 4 : برای رسیدن به بهبود کیفیت لازم است خدمات PACU مداوما مورد پایش قرار گیرد و ارزیابی شود . مسائل و مشکلات ریکاوری باید مورد توجه قرار گیرند و حل شوند تا از ارائه بهترین خدمات اطمینان حاصل شود .

استاندارد 5 : مشارکت پرستاران ریکاوری در تحقیقات باید با هدف بهبود مراقبت از بیماران صورت گیرد و یافته ها و نتایج تحقیقات باید در عمل بکار برده شوند .

استاندارد 6 : باید بین بخش های مختلف خصوصا PACU با سایر بخش ها ، همکاری های بین بخشی وجود داشته باشد . پرستاران این بخش باید از ادامه مراقبت در سایر مکان ها مطمئن باشند .

استاندارد 7 : شرایط بیماران باید بطور مداوم و عمومی مورد ارزشیابی قرار گیرند . پرستاران باید مطمئن شوند که اطلاعات جمع آوری شده ، مستند شده و مورد تحلیل قرار می گیرند .مداخلات ناشی از این اطلاعات باید بطور مناسب مورد استفاده قرار گیرند .

استاندارد 8 : در راستای طراحی و برنامه ریزی لازم است برنامه هائی که بهترین outcome را برای بیماران فراهم می کند مورد توجه قرار گیرند .

استاندارد 9 : پرستاران باید بطور مداوم outcome بیماران را مورد سنجش قرار دهند تا از پیشرفت و بهبود آن اطمینان یابند .

استاندارد 10 : پرستاران باید آموزش لازم جهت مداخله در وضعیت بحرانی را آموزش دیده باشند و خصوصا جهت انجام احیا پیشرفته در فاز اول ریکاوری آمادگی داشته باشند .

استاندارد 11 : لازم است بیماران در PACU  حداکثر راحتی را داشته باشند ، بنابراین لازم است برنامه ای برای کنترل درد وجود داشته باشد .

 

استاندارد 11 : لازم است بیماران در PACU  حداکثر راحتی را داشته باشند ، بنابراین لازم است برنامه ای برای کنترل درد وجود داشته باشد .

منبع:

1.دکتر افشین فرهانچی

2.فریبا امامی کارشناس ارشد هوشبری

لازم است که هرتخت ریکاوری مجهز به یک دستگاه اندازه گیری فشار خون ، پالس اکسیمتری ، مونیتورینگ قلبی و تجهیزات گرفتن رگ وریدی باشد . و اگر به آن ریکاوری بیماران بد حال می روند باید توانائی مونیتورینگ فشار شریانی ، اندازه گیری فشار دهلیز راست و اندازه گیری ICP را داشته باشید. وسائل مربوط به حفظ راه هوائی از جمله ونتیلاتور ، برونکوسکوپی ، ابزار تراکئوستومی و airway دهانی و نازال باید موجود و یا در دسترس باشد . دستگاه شوک الکتریکی و گذاشتن pace maker   پوستی ، وسائل کات دان و چست تیوب باید موجود باشد. و نهایتا وسائل مربوط به احیا و دارو های اورژانس باید در خود ریکاوری وجود داشته باشند .

نویسندگان :

1.دکتر افشین فرهانچی 

2.فریبا امامی کارشناسی ارشد هوشبری

  آدرنالین – آمینوفیلین – آتروپین – کلسیم کلراید – دیازپام – دوپامین – میدازولام – دوکساپرام – افدرین – فلومازنیل – هیدروکورتیزون – لیدوکائین یا گزایلو کائین – متوکلو پرامید – نالوکسان – نئوستیگمین – پرو کلرپرازین – پروپرانولول – سدیم بیکربنات – داروهای مخدر و مسکن مثل : مرفین – پتدین  - فنتانیل و ...

نویسندگان :

1.دکتر افشین فرهانچی

 

2.فریبا امامی کارشناسی اشد